Zarova Köprüsü, Şirvan Barajı ve HES, Lineer Metal Çinko Üretim Tesisi

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 15 Temmuz Demokrasi Meydanı’nda düzenlenecek Zarova Köprüsü, Şirvan Barajı ve HES, Lineer Metal Çinko Üretim Tesisi ile yapımı tamamlanan diğer projelerin açılış törenine iştirak edecek.

Türkiye’nin faize dayalı ekonomi yerine yatırım, üretim ve istihdamı önceleyen yeni ekonomi modelini tartıştığı bir ortamda, bugün sayın Cumhurbaşkanımız tam da bu ekonomik modelin en anlamlı örneklerinden biri olarak Siirt’te çok önemli bir tesisin açılışını gerçekleştiriyor. Tabir caizse yeni ekonomi modelini herkesin anlayacağı şekilde en somut örnekle anlatıyor. Türkiye’nin ilk Çinko İzabe Tesisi olarak faaliyete geçecek olan bu tesis hem finansman şekli hem de üretime ve Türkiye’nin cari açığına yapacağı somut katkı dolayısıyla yeni ekonomik modelin altının hiç de boş olmadığını, ortaya konulan iddianın sağlam bir temelinin olduğunu da göstermesi açısından çok anlamlı.

Tesisin ilk etabının yatırım bedeli 102 milyon dolar ve Türk-Katar ortaklığıyla Siirt OSB’de kuruluyor. 90 bin tona ulaşan tam kapasite ile çalıştığında ise Türkiye’nin çinko ihtiyacının yüzde 40’ını karşılamış olacak.

Lineer Metal Çinko Üretim Tesisi

Türkiye halen çinko ihtiyacının tamamını dışarıdan ithal ediyor ki, yıllık tüketimi 250 bin tondur. Buna mukabil Türkiye’de çinko madenlerinden çıkarılan çok miktarda ham madde İran, Çin veya başka işleme merkezlerine ihraç edilmekte, oradan da işlenmiş olarak ve tabii ki katlanmış fiyatlarıyla ithal edilmektedir.

Çinko çok stratejik bir maden olduğu halde tamamen dışa bağımlı olduğumuz bir konudur. Geçtiğimiz ay içinde ABD de çinkoyu nikelle birlikte kendi stratejik metal grubu kapsamına aldı. Çünkü ABD’de çinkoya dayalı ciddi bir sanayi sektörü olduğu halde yüzde 83 oranında dışa bağımlı olduğu bir alan.

Türkiye’nin en az 250 bin ton olarak bilinen ithalatı şu anda Türkiye’ye yaklaşık 1 milyar dolara mal olmaktadır.

ZENGİN YERALTI KAYNAKLARININ BULUNMASI MÜJDESİ

Tesis üretime başladığı andan itibaren geri kalan 160 bin ton ihtiyacı da karşılamak üzere yatırımını sürdürüp 250 bin ton kapasiteyi yakalamayı hedefliyor. Yani açılan tesis genişlemek üzere şimdiden gerekli bütün planlamaları yapılmış ve Türk-Katar ortaklık yapısı ile bu işin finansmanını da ortaya koymuş durumda. O yüzden bugün açılan tesis tek bir tesis olarak değil, devamı sürekli gelecek bir yatırım hamlesinin ilk adımı olarak görülmelidir. Bölgede özellikle Siirt, Şırnak, Bitlis ve Hakkari’deki maden varlığı çok daha fazlasını üretmeye yetiyor. Bu yüzden aslında bu tesisin açılışı Türkiye’nin maden varlığının yüksek katma değerle üretim sürecine katılımının önemli bir müjdesi olarak da görülebilir.

BÖLGEDE CİDDİ BİR SANAYİ EKO-SİSTEMİ OLUŞACAK

Böylece Siirt Çinko izabe tesisi 2024 yılına kadar devam edecek ve tahminen 500 milyon dolara kadar ulaşacak bir yatırımın ilk adımı. Bu yatırımların zaten önemli bir kısmı yatırımı yapan grupça üstlenilmiş ve planlanmış durumda. Nitekim, açılışının yapıldığı bugün içinde sayın Cumhurbaşkanımız aynı girişimin bir sonucu ve devamı olarak biri Kurşun-Gümüş ve diğeri Sülfürik asit olmak üzere iki fabrikanın daha temelini atmış olacaktır. Bu tesisler çinko izabe tesisinin kaçınılmaz sonucu olarak kurulmakta ve güçlü bir fizibiliteye dayanmaktadır.

Ancak bu yatırımların bir kısmı da bu tesis ve devamıyla birlikte oluşacak olan sanayi eko-sistemiyle oluşacak. Sadece bu tesislerin üreteceği metallere dayanacak üretimler yapacak çok katmanlı bir sanayi eko-sisteminin oluşacağı daha şimdiden görülmektedir. Galvaniz, Zamak ve sair alanlarda yapılacak yatırımlar bu tesisin sağlayacağı avantajlar sayesinde bölgede yatırım yapmak için sıraya girmiş durumdalar.

2024’E KADAR 500 MİLYON DOLAR YATIRIM VE 7500 KİŞİYE İŞ

Bütün bunların istihdama yapacağı katkının ilk plandaki rakamsal görünümü şu: Bu yatırımın ilk adımı atıldığında Siirt’teki fabrikada 500, Siirt, Şırnak ve Hakkari’deki madenlerden tesise kadar uzanacak tedarik zincirinde 2500 olmak üzere 3000 kişiye istihdam sağlanmış olacaktır. 2024’e kadar tamamlanacak olan diğer yatırımlarla birlikte bu istihdamın 7500 kişiye kadar ulaşabileceği öngörülüyor. Tabi bu istihdamın diğer ekonomik ve sosyal yan etkileri bir yana. Aslında Türkiye’nin son zamanlarda yakalamış olduğu ciddi sanayi kalkınmanın sadece Batı’ya yoğunlaşmamasını sağlamanın en önemli yolunun sanayiyi ülke sathına yaymak olduğu malum. Bu yeni hamle bu yolda atılmış çok önemli bir adım.

Güneydoğu’da işsizliğin Batı’dakinin birkaç katı olduğu gözönünde bulundurulduğunda bunun ne kadar önemli olduğu ayrıca daha iyi anlaşılıyor. Özellikle genç işsizliği had safhada. Siirt’te yüzde 32 seviyesinde. Teröre karşı mücadelenin en önemli adımlarından biri işsizliği azaltacak gerçek yatırımlar yapmak. Tesisin üreteceği çinko ve kurşunun hammaddesi Hakkâri ve Şırnak’tan temin edilmektedir. Bu da bölgesel bütünleşme ile birlikte bir ulusal bütünleşmede de oynayacağı önemli rolü göstermektedir. Cudi, Kato ve Herekol dağlarının eteklerinden artık terör değil, ülkeyi inşa edecek üretken emek sadır olacaktır.

Güneydoğu’da kamu istihdamı maalesef işsizliğe karşı en önemli kapı. Buna karşılık bölgenin zengin kaynakları harekete geçirildiğinde bu istihdama çok ciddi alternatifler üretmek de mümkün.

TÜRKİYE’YE GÜÇLÜ BİR TEKNOLOJİ KATKISI

Bu arada tesisin kurulumu 16 ay gibi rekor bir sürede gerçekleşti. Siirt’te Çinko Fabrikasının temeli 11 Ocak 2020 tarihinde Sanayi Bakanımız Sayın Mustafa Varank ve Enerji Bakanımız sayın Fatih Dönmez’in katıldığı törenle atıldı. Sahadaki inşaat çalışmaları 2020 Ağustos ayında başladı ve Korona tedbirlerinin bütün kısıtlamalarına rağmen inşaatına hiç ara vermeden bütün hızıyla devam ederek bu seviyeye getirildi.

Tesisin kurulumu esnasında Türkiye’ye önemli bir teknoloji transferi ve araştırma-geliştirme tecrübesi kazandırıldı. Yatırımın Türk ortağı Siirtli genç ve idealist işadamı Fikret Baydarman’ın yönetiminde İran- Çin, İrlanda ve İngiltere’de incelenen benzer tesislerin üzerine yeni ve daha gelişmiş bir model üretildi. Şirketin araştırma-Geliştirme bünyesinde çalışan onlarca mühendis ile bundan sonra kurulumu planlanan diğer metal-üretim tesisleri için paha biçilmez bir bilgi-teknoloji Türkiye’nin milli servetine dahil edilmiş oldu.

SİİRTLİLERİN ENİŞTELERİNE ŞÜKRAN HEDİYESİ

Sayın Cumhurbaşkanının Siirt ile kader çizgisi malumdur. Gerek muhterem eşlerinin Siirtli olması gerekse kendisine siyaset yasağı getiren ve hapse girmesine yol açan şiiri okuduğu ve bilahare yine seçilerek ilk defa parlamentoya girdiği şehirdir Siirt. Bu tesis sayın Cumhurbaşkanımızın ortaya koyduğu imkanlar ve kalkınma ufku içinde mümkün olduğu için hem onun Siirtli hemşerilerine bir vefa hediyesi hem de Siirtli yatırımcıların kendisine bir şükran hediyesidir.

Hasbelkader bir kenarından destekleyerek tuttuğum bu yatırıma katılan, emeği geçen herkese çok teşekkür ediyoruz. Ülkemize hayırlı uğurlu olsun.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açılışını yaptığı Çetin Barajı’nın ekonomiye getirisi 30 milyon dolar

Şirvan Barajı ve HES

Siirt’in Şirvan ve Pervari ilçe sınırları içerisinde yer alan Çetin Barajı ve Hidroelektrik Santrali (HES) tam kapasite olarak toplam üretimi bugün itibari ile 459 milyon kWh olup, ekonomiye katkısı 30 milyon dolar olduğu öğrenildi.

5 Temmuz 2020’de açılışa, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın video konferans yöntemi ile katılırken, kesilen kurdelelerle Çetin Barajı ve HES’in tam kapasite elektrik üretimine başlamasıyla kısa süre içerisinde ekonomiye getirisi 30 milyon dolar olması sevindirdi.

Çetin Barajı ve HES’in tam kapasite elektrik üretimine başlamasının ardından Türkiye ekonomisine yıllık 100 milyon dolarlık katkı yapacağı belirtildi.

Dicle Nehrinin en büyük kolu olan Botan Çayı üzerinde yer alan Çetin Barajının, silindirle sıkıştırılmış beton (RCC) tipine göre Türkiye ve Avrupa’nın en büyük barajı olduğu kaydedildi.

RCC gövdesi 165 metre yüksekliğinde olan barajın gövde hacminin ise 4.8 milyon metreküp olduğu, milli ekonomiye yılda yaklaşık 100 milyon dolar katkı sağlayacağı ifade edildi.

Bugün itibari ile toplam üretim 459 milyon kWh olup, ekonomiye katkısı kısa süre diliminde 30 milyon dolar olduğu belirtildi.

Zarova Köprüsü hizmete açılıyor

Zarova Köprüsü

Siirt-Eruh kara yolunda yapımı tamamlanan, kentin Şırnak ile ulaşımını konforlu hale getirecek Zarova Köprüsü’nün, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 4 Aralık’ta hizmete açılması planlanıyor.
Yaklaşık 57 kilometrelik Siirt-Eruh kara yolunun 37. kilometresindeki Zarova Çayı üzerinde yapımına 1998 yılında başlanan ancak terör saldırıları nedeniyle çalışmaların zaman zaman sekteye uğradığı, 355 metre uzunluğundaki, 15 metre genişliğindeki köprünün inşası tamamlandı.

Her biri 70 metre uzunluğa sahip 5 açıklıklı köprünün yapımında, depreme karşı en üst düzeyde güvenliğin sağlanması amacıyla 60 sismik izolatör mesnet takozu yerleştirildi.

2 yaya yolu da bulunuyor

Proje sayesinde vatandaşlara yüksek standartlı ulaşım imkanı sunacak köprü, elevasyonları kutu kesitli betonarme, yüksek gövdeli kutu kesitli çelik kiriş ve betonarme tabliyeli olarak inşa edildi.

Köprüde her biri 1,5 metre genişliğinde 2 yaya yolu da yer alıyor.

Siirt’i 4 Aralık’ta ziyaret edecek Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılacağı törenle hizmete açılması beklenen Zarova Köprüsü, Siirt-Eruh yolunun fiziksel standartlarını yükselterek, trafik güvenliğini ve sürüş konforunu artıracak.